توسط 
یکی از مسائل و آسیب‌های مهم در حوزه خانواده در ایران، خشونت علیه زنان است. که هم دالّ بر مسائل اجتماعی در سطح فردی و خانوادگی و هم در سطح کلان و جامعه است. خشونت خانگی، به عنوان شایع‌ترین نوع خشونت علیه زنان، هر نوع اقدام خشونت آمیز جنسیتی است که منجر به آسیب‌های بدنی، جنسی، روانی و یا افزایش احتمال بروز آن در زنان شود و اقداماتی که برای زنان رنج‌آور بوده و یا به محرومیت اجباری از آزادی‌های فردی یا اجتماعی منجر گردد. این نوع خشونت‌ها، اگرچه معمولاً در حریم خانواده رخ می‌دهند، اما زندگی زنان را در همه عرصه‌های عمومی و اجتماعی تحت تأثیر قرار می‌دهند. ازاینرو، منجر به پیامدهای تخریب‌کننده درون خانواده، جامعه و پیشرفت اقتصادی اجتماعی می‌شود.
خشونت علیه زنان و انواع آن
خشونت جنسی، خشونت جنسی غیر تماسی، خشونت کلامی، تجاوز، خشونت در مورد جهیزیه، تن فروشی اجباری، بارداری اجباری ختنه زنان و دختران، خرید و فروش زنان و دختران، خشونت علیه زنان کارمند و مستخدمین زن، خشونت‌های ناشی از جنگ، خشونت در زندان، تجاوزهای سیستماتیک، خشونت نگاهی و رفتاری، خشونت سیاسی و …. از انواع خشونتی است که بر زنان اعمال می شود.
آثار خشونت فیزیکی (معمولاً) قابل مشاهده است اما در مقابل، خشونت‌هایی وجود دارد که آثار مخرب آنها به چشم نمی‌آید اما تحملشان بسیار دشوار است. مانند دروغ گفتن، نفقه ندادن، به خواسته‌های زن بی‌توجه بودن، چشم‌چرانی، تعدد زوجات، انتقاد کردن به طور مداوم، جدا کردن زن از کودکانش، دوستان و فامیل، پرخاش کردن، وادار کردن زن به ترک خانه، تهمت زدن و… .
با وجود گستردگی خشونت علیه زنان و تبعات زیان‌بار ناشی از آن، پنهان نگه داشتن اعمال خشونت و پرهیز زنان از واکنش فعال نسبت به آن، یکی از مشخصات خشونت علیه زنان در تمام جوامع است. در نظام فکری مردسالار، اشکالی از خشونت مردان در خانواده طبیعی محسوب می‌شود و به زنان می‌قبولانند که زن با لباس سفید به خانه بخت می‌رود و با کفن سفید از آن بیرون می‌آید. طبق آمار کمتر از ۳۵ درصد خشونت‌های خانگی به پلیس گزارش می‌شود. در بسیاری از فرهنگ‌ها نه تنها خشونت خانگی تأیید می‌شود بلکه پنهان کاری زن از طرف جامعه مورد ستایش قرار می‌گیرد. علت دیگر پنهان نگه‌داشتن خشونت خانگی این است که قانونی به نام خشونت خانگی وجود ندارد، نه قانونی برای تعیین مجازات و نه قانونی برای نحوه رسیدگی به جرم.
پیشگیری از خشونت علیه زنان به کمک موسسات
راهکارهای آموزشی:
صاحب نظران معتقد بودند که خشونت علیه زنان در جامعه باید یک رفتار غلط و نادرست تلقی شود و بنابراین باید راهبردهای مناسب برای آموزش و اطلاع رسانی به جامعه و نیز قانونی و اجباری کردن آموزش‌های کوتاه مدت و بلند مدت مرتبط با آن را برای افراد ذیربط در نظر گرفت که در این عرصه موسسات خیریه می‌توانند به طور تخصصی ورود کنند. برای آموزش مرتبط با خشونت علیه زنان به محتوای آموزشی توجه کرد.
محتوای آموزشی: محتوای آموزشی را باید متناسب با گروه هدف تدوین نمود. محتوای آموزشی که با هدف توانمندسازی زنان و مردان در مواجهه با مشکلات زندگی تشکیل می شود،آموزش‌های قبل و بعد از ازدواج در زمینه‌های حقوقی، بهداشتی و روانی از جمله آشنایی با مسئولیت‌های زن و مرد در خانواده، نقش ها و خصوصیات روان شناختی زن و مرد تفاوت های آنها، نحوه حسن معاشرت با یکدیگر، مهارت‌های ارتباطی و سازگاری برای مواجهه با مشکلات و انتخاب درست رفتارهای جایگزین برای حل مسئله، مدیریت استرس و کنترل خشم، رفتار و روابط صحیح در ارتباط زناشویی و جنسی، نحوه سازگاری با تغییرات سبک زندگی از سنتی به مدرن و مشارکت زنان در تصمیم گیری خانواده را شامل خواهد بود. کارشناسان اعتقاد داشتند که خانواده ها باید آموزش ببینند که چگونه در هنگام بحران های خانوادگی به روان شناس، روان درمانگر، روان پزشک و یا مددکاران اجتماعی با تجربه مراجعه نمایند و کمک های لازم را دریافت کنند.
از سوی دیگر محتوای آموزشی باید شامل آموزش، شناخت وغربال گری و نحوه برخورد صحیح با قربانیان به کارکنان سیستم بهداشتی درمانی، و همچنین آموزش و توانمند سازی کارکنان و قضاوت قوه قضائیه و نیرو‌های پلیس در زمینه شناخت عوامل زمینه ساز بروز خشونت برخورد با عاملان خشونت و قربانیان باشد.
راهکارهای قانونی:
مفاهیم فرهنگی و حقوقی و مسئولیت‌های زن و مرد در خانواده و جامعه نیازمند باز خوانی و اصلاح است و باید تعریفی صحیح و جامع و مورد توافق از خشونت خانگی و مصادیق آن در زندگی امروز و روابط زوجین در خانواده ارائه شود و به افراد، خانواده ها، تصمیم گیرندگان و سیاست گذاران اطلاع رسانی گردد. به عنوان مثال: حدود مساله تمکین در روابط زناشویی و جنسی زن و مرد از جمله مواردی است که در قوانین کشور، تعریفی روشن از خشونت خانگی و مصادیق آن ارائه گردد و از آنجا که خشونت خانگی ویژگی های خاص خود را دارد، قانون گذار باید با یک نگاه ویژه نسبت به خشونت خانگی واکنش نشان دهد.
– قوانین مربوط به سن ازدواج و عدم تطبیق سن بلوغ شرعی با رشد قانونی، اجازه پدر در ازدواج دختران
– قوانین مربوط به ازدواج موقت، ازدواج های تحمیلی، اجباری و مصلحتی، تعدد زوجات
-حق حضانت زن، حق طلاق و قانون ارجاع به داوری، مصادیق عسر و حرج زن درخواست طلاق، فسخ نکاح
– تعارض حق مالکیت و استقلال مالی زنان با مسائله ریاست مرد در خانواده و اجازه شوهر
راهکارهای حمایتی: توانمند سازی پزشکان و کارکنان نظام بهداشتی درمانی برای مدیریت موارد خشونت علیه زنان ی، ادغام خدمات مرتبط با خشونت خانگی در نظام مراقبت های بهداشتی اولیه و فراهم کردن زمینه ارجاع نیازمند زنان آسیب دیده خشونت در نظام ارائه خدمات سلامت، استفاده از روش های مانند گروه درمانی، خانواده درمانی به همراه آموزش و توانمند سازی خانواده های آسیب پذیر و قربانی خشونت با تأکید بر برنامه های آموزشی مهارت های زندگی شامل مهارت مواجه با خشم همسر در زمان های بحرانی و اجتناب از ایجاد زمینه خشونت مانند حضور در مکان ها و فضاهای خاص همچنین ایجاد مکان های امن و حمایتی مناسب برای قربانیان و جداسازی افراد قربانی از یکدیگر و از افراد با سابقه توسط دستگاه‌های ذیربط، تأسیس و تقویت سازمان های مردم نهاد( سمن) فعال در زمینه مقابله با خشونت خانگی و حمایت از قربانیان و تشکیل شبکه های مردمی متشکل از مراکز فرهنگی، مشاوره ای و سازمان های خیریه برای حمایت و ارائه خدمات مددکاری به قربانیان.
خشونت شدید را به اورژانس اطلاع دهید
شبکه دوستی و شبکه ارتباطیمان را حفظ کنیم و از کتمان موضوع خودداری کنیم. به اطرافیانمان موضوع را بگوییم. اگر خشونت اعمال شده شدید است حتماً از اورژانس اجتماعی به شماره تلفن (۱۲۳) یا از نهادهای قضائی، حقوقی و وکلا کمک بگیریم.
اگر فرد مقابل ما خواسته‌های ناروای جنسی دارد یا از ما می‌خواهد تن به کارهایی بدهیم که مصداق جرم و غیرقانونی است باید مراقب این موضوعات باشیم. خانم‌ها حتماً باید این مسائل را بیان و کمک بخواهند. اگر رفتار خصوصی بین زن و شوهر شکل نابهنجاری می‌گیرد حتماً در درجه اول از درمانگر و از افراد معتمدی که می‌توانند واسطه شوند کمک بگیرند. لطفاً با کتمان کردن و امید و خوش بینی بیش از حد به این وضعیت دامن نزنید.
خودتان شروع کننده خشونت نباشید، از خودتان و فرزندانتان در مقابل خشونت مراقبت کنید. فرزندان شما ممکن است موضوع اعمال خشونت نباشند اما شاهد خشونت بودن ممکن است آنها را در معرض آسیب‌های جدی قرار دهد.
نظرات