توسط ما به عنوان یک ملت احساسی باید تلاش کنیم به سمت کار خیر آگاهانه در کمک به خیریه ها حرکت کنیم. این حس بهتری به مددجویان و نیکوکاران می‌دهد.
اهدای کمک به خیریه‌ها بیشتر بر پایه احساسات است تا بررسی دقیق.
به قول خودمانی آدم خیلی سبک و سنگین نمی‌کند، وقتی که بخواهد به یک موسسه خیریه ، به یک نیازمند کمک کند.
با این حال روانشناسی کار خیر نشان می‌دهد که نیکوکاران دوست دارند کمک‌شان ارزشمند باشد و بتواند گره‌ای را باز کند.
امروز در مجله آگاپه ضمن توجه به روانشناسی کار خیر به دو نوع از کمک به خیریه ها اشاره می‌کنیم.
این دو نوع عبارتند از کار خیر آگاهانه و کار خیر احساسی.
اغلب پژوهش‌های شناختی و روان‌شناختی که در حوزه کار خیر انجام شده بیشتر بر روی مقدار کمک به خیریه ها و چگونگی ترغیب حامیان به اهدای کمک های بیشتر تمرکز داشته است.
اما اخیرا نگاه جدیدی در بین روانشناسان کار خیر به وجود آمده است.
آنها می‌خواهند بدانند نیکوکاران چگونه برای اهدای کمک به خیریه ها تصمیم می‌گیرند.
به علاوه از چه روش‌هایی می‌شود آنها را تشویق کرد تا بیشتر کار خیر آگاهانه انجام دهند.
غلبه احساس در کمک به خیریه ها
عموم مردم و نیکوکاران، از پرداخت پول به بخش‌های عمومی هدف خاصی را دنبال می‌کنند.
مثلا با پرداخت عوارض شهرداری انتظار دارند وضعیت آسفالت خیابان‌ها بهتر شود.
یا با پرداخت پول برای بازدید از موزه می‌خواهند خدمات مناسبی دریافت کنند.
اما در هنگام کمک به خیریه ها احساس تا حدودی بر منطق غلبه می‌کند.
یکی از دلایل این پدیده این است که حامیان در انتخاب یک خیریه یا یک کمپین بشر دوستانه ، بیشتر شبیه به انتخاب رستوران برای شام عمل می‌کنند!
به عبارت دیگر روانشناسی کار خیر نشان می‌دهد، کمک به خیریه ها بیشتر یک انتخاب شخصی است.
به خیریه ها کمک می‌کنم ولی هر چقدر دلم بخواهد!
حتی اگر بدانند خیریه الف نسبت به خیریه ب عملکرد بهتری دارد، ولی احساس‌شان به خیریه الف نزدیک‌تر باشد، آن را انتخاب می‌کنند.
از سوی دیگر چون گیرنده حمایت مشخص نیست، غلبه احساس بار دیگر بیشتر می‌شود.
از عوامل دیگری که می‌تواند درصد کار خیر آگاهانه را کاهش دهد می‌توان به ترجیحات شخصی اشاره کرد.
خیرین ثروتمند ممکن است به خیریه هایی که در حوزه درمان سرطان فعال هستند بیشتر و به خیریه هایی که برای مقابله با مالاریا کار می‌کنند کمتر کمک کنند.
برخی از مطالعات انجام شده در روانشناسی کار خیر نشان می‌دهد، آگاهی رسانی درباره عملکرد خیریه ها دست‌کم میزان کار خیر آگاهانه را ۱۷ درصد افزایش داده است.
دلیلش این است که سرطان یک بیماری شخصی‌تر اما مالاریا عمومی‌تر است.
نیکوکاران به سازمان های مردم نهادی که به دفاع از حقوق حیوانات خانگی مثل سگ و گربه مشغول هستند، بیشتر اهمیت می‌دهند.
اما روانشناسی کار خیر نشان می‌دهد، همین افراد به خیریه هایی که از سایر حیوانات مثل تنبل و خوک حمایت می‌کنند، چندان علاقه ندارند.
چون سگ و گربه وارد همه بخش‌های زندگی شخصی ما شده‌اند.
علاوه بر اینها یک حامی در وهله اول به خیریه ای کمک می‌کند که از قبل با آنها آشنایی داشته باشد.
به خیریه ها کمک می‌کنم ولی به آنهایی که نزدیک باشند!
دلیل دیگری که باعث غلبه احساس در کار خیر می‌شود، فاصله های جغرافیایی، نسلی و نژادی است.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد احتمالا نیکوکاران به خیریه هایی که در کشور یا حتی شهر خودشان هستند بیشتر کمک می‌کنند.
یعنی اگر به خیرین هندی بگویید، یک خیریه در پاکستان توانسته عملکرد خیلی خوبی داشته باشد، باز یک خیریه که در دهلی است را بیشتر ترجیح می‌دهند.
بعضی از نیکوکاران هم فقط به انسان‌ها کمک می‌کنند و حیوانات جایی در سبد حمایتی آنها ندارند.
این رویکرد که در ایران هم دیده می‌شود باعث شده تا کار خیر آگاهانه کمرنگ‌تر شود.
علاوه بر اینها برخی از حامیان کار خیر که در علم روانشناسی نیز مورد توجه قرار گرفته‌اند، بنا بر دلایل نامشخص فقط از هم نسل های خود حمایت می‌کنند.
به این ترتیب نمی‌توانید از آنها انتظار داشته باشید که به یک سازمان مردم نهاد که در حوزه کاهش انتشار کربن فعالیت می‌کند، کمک کنند.
آنها به نیازمندان آینده اهمیت نمی‌دهند.
به خیریه ها کمک می‌کنم ولی به همه به یک اندازه!
یک جور اختلال دیگر که در روانشناسی کار خیر به آن اشاره شده «عدم انطباق پاسخ به محرک» است.
در این حالت نیکوکاران به همه خیریه ها به یک اندازه کمک می‌کنند.
مثلا برای آنها فرقی نمی‌کند که قرار است در کمپینی شرکت کنند که هدفش کمک به ۱۰۰۰ ، ۱۰۰۰۰ یا ۱۰۰۰۰۰ نیازمند است. آنها در نهایت یک مبلغ ثابت به همه اینها کمک می‌کنند.
این موضوع می‌تواند به صورت برعکس هم اتفاق بیفتد.
مثلا در مورد قضیه «جسیکا کوچولو» که در چاه سقوط کرده بود، ۷۰۰۰۰۰ دلار پول در آمریکا جمع‌آوری شد. در حالیکه نیروهای آتش‌نشان او را بدون نیاز به این مقدار پول نجات دادند.
جسیکا مک‌کلور مورالس در سن ۱۸ ماهگی به چاهی که داخل خانه خاله‌اش در تگزاس آمریکا بود سقوط کرد. او بعد از ۵۶ ساعت تلاش نیروهای کمکی، نجات داده شد. جسیکا اکنون ۳۵ ساله است و دو فرزند دارد.
روش‌هایی برای افزایش کار خیر آگاهانه و کاهش غلبه احساس
همان طور که گفتیم در ادبیات روانشناسی کار خیر ، بیشتر به چگونگی افزایش دریافت حمایت از حامیان توجه شده است.
اما با توجه به گسترش خیریه های تقلبی و لزوم هماهنگی با پیشرفت‌های اطلاعات در فرایندهای زندگی، کار خیر آگاهانه باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد.
البته در بین فیلسوف ها این سوال اخلاقی وجود دارد که آیا نفس کار خیر مهم‌تر نیست تا اینکه آگاهانه یا احساسی باشد؟
با این حال پیش‌فرض ما این است که کار خیر آگاهانه با کیفیت بیشتری منجر به کمک به خیریه ها و مددجویان می‌شود.
بنابراین در ادامه روش‌هایی برای تقویت کار خیر آگاهانه معرفی می‌کنیم.
به خیریه ها کمک کنید اما با کسب اطلاعات و آگاهی
با اینکه بعضی از خیرین نسبت به دریافت اطلاعات موثر درباره خیریه ها مقاومت ذهنی دارند (به دلایل گفته شده در بالا) اما هنوز آگاهی بهتر از عدم آگاهی است.
برخی از مطالعات انجام شده در روانشناسی کار خیر نشان می‌دهد، آگاهی رسانی درباره عملکرد خیریه ها دست‌کم میزان کار خیر آگاهانه را ۱۷ درصد افزایش داده است.
علاوه بر این حامیان نیکوکار با تحصیلات بالاتر که قصد دارند کمک بزرگتری به خیریه ها داشته باشند، با دریافت اطلاعات موثر، تصمیم بهتری می‌گیرند.
آگاپه به عنوان راهکاری که برای کار خیر آگاهانه ساخته شده، تمام اطلاعات لازم درباره عملکرد خیریه ها را در اختیار شما می‌گذارد.
به خیریه ها کمک کنید اما با توجه به رفتار رایج
اگرچه همیشه رفتار رایج خیرین، درست‌ترین رفتار آنها نیست اما حداقل درصدی از آگاهی در آن وجود دارد.
رفتارهای رایج را می‌توان در شبکه‌های اجتماعی یا سایت‌های نیکوکاری کشف کرد.
بر این اساس اگر بخش زیادی از مردم درباره خوشنامی خیریه الف تردید دارند، قطعا نیکوکاران در تصمیم کمک مالی به این خیریه تجدید نظر می‌کنند.
درست در همین لحظه کار خیر آگاهانه تقویت می‌شود.
به خیریه ها کمک کنید اما به آنهایی که تشویق‌تان می‌کنند!
بعضی از سازمان های مردم نهاد و موسسه های خیریه کمک های مالی بیشتری دریافت می‌کنند.
اگر دیدید یک موسسه خیریه برای جذب حامیان مشوق در نظر گرفته، می‌توانید کار خیرتان را تا حدودی آگاهانه بدانید.
گاهی اوقات نیز یک خیر ثروتمند خودش اعلام می‌کند که از محل کمک او به خیریه ، بخشی برای تقویت کار خیر آگاهانه استفاده شود.
به خیریه ها کمک کنید البته به تعداد مددجویان تحت پوشش
از پدیده عدم انطباق پاسخ به محرک گفتیم.
در این حالت کمک به خیریه و نیازمندان صرفنظر از تعداد نیازمندان به یک اندازه ثابت انجام می‌گیرد.
یکی از راه‌های مقابله با این مشکل و افزایش کار خیر آگاهانه، استفاده از تکنیک «تجزیه به بخش‌های کوچکتر» است.
در این تکنیک موسسه خیریه ای که قصد جذب کمک مالی دارد ابتدا از شما می‌پرسد که چه مقدار به یک مددجو کمک می‌کنید.
بعد از اینکه جواب دادید، درباره میزان کمک به تعداد بیشتر مددجویان پرسیده می‌شود.
با این ابتکار مشکل عدم انطباق میزان حمایت مالی با تعداد گیرندگان کمک تا حدودی حل می‌شود.
به خیریه ها کمک کنید اما با ترکیبی از احساس و آگاهی
روانشناسی کار خیر در نهایت پذیرفته که شاید کاهش غلبه احساس در کار خیر آگاهانه به این راحتی امکان‌پذیر نباشد.
با این حال یک استراتژی دیگر هم پیشنهاد شده است.
موسسه‌های خیریه معتبر و موثر در کنار موسسه‌های خیریه که بیشتر برانگیزاننده احساسات هستند.
راهکار این است که اگر نیکوکاران هنوز در برابر کار خیر آگاهانه مقاومت می‌کنند، امکان بودجه بندی کمک مالی را به آنها بدهید.
به عبارت دیگر وقتی می‌خواهند حمایت کنند، در کنار موسسه‌ای که از سر احساس انتخاب کرده‌اند، یک موسسه معتبرتر را نیز بگذارید.
البته به شرطی که از قبل با اطلاعات مناسب و به کارگیری سایر روش‌ها، آنها را به حمایت از عملکرد خیریه معتبر ترغیب کرده باشید.
مثال این قضیه به این صورت است: فرض کنید سینا می‌خواهد ۱۰۰۰۰۰ تومان را به موسسه خیریه الف اهدا کند، در این لحظه احساسات سینا کاملا برانگیخته شده است.
در کنار موسسه خیریه الف، موسسه خیریه ب هم قرار گرفته است.
سینا از قبل شنیده که موسسه خیریه ب عملکرد خوبی داشته و توانسته در کمک به سیل‌زدگان استان گلستان نقش موثری ایفا کند.
در این لحظه سینا تصمیم می‌گیرد یک کار خیر آگاهانه انجام دهد.
او نیمی از مبلغ را به موسسه خیریه الف و نیم دیگر را به موسسه خیریه ب کمک می‌کند.
جمع‌بندی
در این مقاله مفاهیم کار خیر آگاهانه را در مقایسه با کار خیر احساسی از منظر روانشناسی کار خیر بررسی کردیم.
معماری ذهن نیکوکاران و خیرین بیشتر سمت کار خیر احساسی است.
اما می‌توان با استفاده از روش هایی از قبیل آگاهی‌رسانی درباره عملکرد خیریه های معتبر ، توجه به رفتار رایج، ارائه مشوق برای حمایت مالی موثر، تطابق میزان حمایت با تعداد نیازمندان و بودجه بندی کمک مالی به خیریه سهم کار خیر آگاهانه را افزایش داد.
نظرات