دستورالعمل مسئولیت اجتماعی در یک استارت آپ تجاری: بررسی نمونه‌ها و استراتژی‌ها

دستورالعمل اجرای مسئولیت اجتماعی به شما کمک می‌کند تا با برنامه ریزی دقیق، نقش اجتماعی را به یک استارتآپ تجاری اضافه کنید.

مسئولیت پذیری یکی از ویژگی‌های ارزشمند جامعه بشری است.

از چند دهه پیش مدیران سازمان‌ها و شرکت‌های تجاری هم تلاش کردند مسئولیت پذیری خود را نشان دهند.

از همین رو مفهومی به نام مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR) شکل گرفته است و برای اجرای آن دستورالعمل های دقیقی تدوین شده است.

اهمیت مسئولیت اجتماعی شرکت ها نه تنها برای مشتریان بلکه باعث افزایش بهره‌وری کاری، بهبود برند، ایجاد مزیت رقابتی، افزایش شفافیت و کاهش ریسک نیز است.

در این مقاله اختصاصی ضمن بررسی مفهوم مسئولیت اجتماعی ، نمونه مسئولیت اجتماعی شرکت ها بررسی شده و دستورالعمل مناسب برای اجرای مسئولیت اجتماعی ارائه می‌شود.

با مجله آگاپه همراه باشید.

تعریف دقیق مسئولیت اجتماعی شرکتی یا همان CSR تا حدودی مشکل است.

اما هوارد براون می‌گوید «تعهداتی برای رعایت سیاست‌ها، اخذ تصمیم‌ها یا پیگیری اقداماتی که از نظر اهداف و ارزش‌های مطلوب جامعه» همان مسئولیت اجتماعی است.

تقریبا انواع کسب و کارها می‌توانند به اجرای مسئولیت اجتماعی بپردازند.

با این حال استارت آپ هایی که در یک دهه اخیر رشد خیره کننده‌ای را تجربه کرده‌اند، دستورالعمل های مسئولیت اجتماعی را با دقت بیشتری اجرا می‌کنند.

نمونه مسئولیت اجتماعی در شرکت ها

بررسی آمارها در سال ۲۰۲۰ نشان می‌دهد شرکت لگو جایگاه اول را در عرصه مسئولیت اجتماعی شرکت ها کسب کرده است.

لگو سالانه اسباب بازی های زیادی را روانه بازارها می‌کند.

مدیران لگو اعتقاد دارند بازی نه فقط برای سرگرمی بلکه ابزار مهمی برای یادگیری نیز هست.

از همین رو گروهی از کارمندان لگو تربیت شده‌اند تا یادگیری را در کنار بازی به کودکان انتقال دهند.

والت دیزنی را با کارتون های سیندرلا و سفید‌برفی به یاد می‌آوریم.

اما مشارکت در رویدادهای رباتیک، حمایت از نوجوانان حاضر در این رویدادها، آموزش قصه‌نویسی و برنامه‌نویسی به دختران در آمریکا بخشی از سند مسئولیت اجتماعی این سازمان را تشکیل می‌دهند.

دستورالعمل مسئولیت اجتماعی به کارکنان والت دیزنی اجازه می‌دهد تا کار داوطلبانه هم انجام دهند.

می‌توانیم از مایکروسافت هم به عنوان نمونه مسئولیت اجتماعی در شرکت ها صبحت کنیم.

این غول نرم افزاری در یک برنامه پنج ساله، ۶۰ میلیون دلار را به توانمندسازی سازمان‌های اجتماعی اختصاص داده است.

علاوه بر این دوره‌های آموزشی مهارت های دیجیتال به صورت رایگان برگزار می‌شود تا جوانان در زمینه کاریابی عملکرد بهتری داشته باشند.

دستورالعمل مسئولیت اجتماعی

پژوهشگران پیشنهاد می‌دهند از یک مدل چند مرحله ای برای اجرای مسئولیت اجتماعی استفاده کنید.

البته یک راه ساده‌تر نیز وجود دارد.

شما می‌توانید پروژه مسئولیت اجتماعی شرکت یا استارت آپی که در آن فعالیت می‌کنید را به آگاپه بسپارید.

در آگاپه از دستورالعمل های استاندارد مسئولیت اجتماعی استفاده شده است. علاوه بر این شما می‌توانید تمام مراحل اجرا را نظارت و مدیریت کنید.

اما در ادامه مراحلی که در قالب دستورالعمل مسئولیت اجتماعی پیشنهاد شده‌اند را معرفی می‌کنیم.

تعیین وضعیت فعلی مسئولیت اجتماعی شرکت

مرور گزارش‌های موجود در شرکت در مورد وضعیت موجود اولین گام در اجرای مسئولیت اجتماعی است.

در همین راستا تهیه گزارشی از وضعیت فعلی و سنجش میزان تعهد سازمانی نسبت به مسئولیت اجتماعی می‌تواند موثر باشد.

ایجاد آگاهی و تعهد

افزایش آگاهی و دانش افزایی گام دوم در دستورالعمل مسئولیت اجتماعی است.

در مرحله اول اقدامات لازم برای افزایش آگاهی در محیط شرکت را پیش‌بینی کنید. شاید بد نباشد یک برنامه آموزشی هم تدوین کنید.

برای آموزش و آگاهی رسانی زمان‌بندی کنید. مثلا امروز درباره اهمیت مسئولیت اجتماعی با کارکنان صحبت کنید و فردا مدیر یک موسسه خیریه را دعوت کنید تا جلسه با پرسش و پاسخ پیش برود.

در اینجا مشخص کردن وظایف هر شخص، تعیین ریسک ها و بررسی هزینه ها به اجرای بهتر سند مسئولیت اجتماعی کمک می‌کنند.

شناخت محدوده های اقدام

بعد از دو گام بالا، نوبت به شناخت محدوده های اقدام می‌رسد.

بررسی نمونه مسئولیت اجتماعی شرکت ها نشان می‌دهد اغلب آنها به این بخش توجه کرده‌اند.

به زبان ساده محدوده های اقدام مجموعه فعالیت هایی است که هر کدام از اعضا و ارکان سازمان در راستای سند مسئولیت اجتماعی انجام می‌دهند.

مثلا رهبر سازمان در این حیطه وظایفی دارد. همچنین مدیر بازاریابی ، مدیر داخلی ، مسئول روابط عمومی و سایر کارکنان هم ممکن است در اجرای مسئولیت اجتماعی نقش داشته باشند.

در این میان برخی از استارتآپ‌های نوآور نیز ، شخصی را به عنوان مدیر مسئولیت اجتماعی در نظر گرفته‌اند.

این شخص محدوده های اقدام را برای دیگران مشخص می‌کند.

شناخت ذینفعان

در ادامه دستورالعمل مسئولیت اجتماعی به شناخت ذینفعان و تهیه فهرست انتظارات آنها اشاره شده است.

در این گام مراحل زیر به ترتیب انجام می‌شود:

• آماده‌سازی فهرست همه طرف های ذینفع
• اولویت بندی این طرف‌ها با هماهنگی مدیران استارتآپ
• استخراج اطلاعات از تحقیقات انجام شده درباره ذینفعان
• تعریف شاخص‌هایی که برای مسئولیت اجتماعی شرکت ها اهمیت دارند از طریق بنچ مارک
• هماهنگی با مدیران برای تعیین مهم‌ترین انتظارات
• تهیه گزارش در مورد شکاف میان عملکرد فعلی و نقطه ایده آل

برنامه ریزی و تعریف پروژه مسئولیت اجتماعی

این گام در سند مسئولیت اجتماعی اهمیت زیادی دارد. از این جهت که نوع اقدام بشر دوستانه در اینجا تعریف می‌شود.

مدیران با توجه به نتایجی که در مراحل قبل به دست آمده، پروژه‌های مختلفی را از مرحله برنامه ریزی و نظارت تا اجرا تعریف می‌کنند.

در هر مرحله جزییاتی وجود دارد که با توجه به اهمیت مسئولیت اجتماعی شرکت مورد بررسی قرار می‌گیرد.

ارائه گزارش سالانه

ارائه گزارش به ادامه موفقیت آمیز پروژه‌ها کمک می‌کند.

در عرصه مسئولیت اجتماعی نیز ، تهیه گزارش های آماری دقیق و یا گزارش های تطبیقی با استانداردهای جهانی مسیر حرکت شرکت یا استارتآپ را نشان می‌دهد.

این گزارش معمولا به هیأت مدیره شرکت تحویل داده می‌شود.

همچنین بخش‌هایی از آن در جلسه‌های کاری مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

استراتژی های انجام مسئولیت اجتماعی

علاوه بر دستورالعمل مسئولیت اجتماعی که آن را بررسی کردیم، استراتژی هایی هم وجود دارند.

این راهبردها نشان می‌دهد که هر کدام از سازمان ها یا استارت آپ ها در چه سطحی سند مسئولیت اجتماعی شان را تدوین کرده‌اند.

استراتژی اول مخالفت اجتماعی است.

در این حالت شرکت‌ها کمترین فعالیت ممکن را در عرصه اجتماعی دارند. در صورتی که عمل غیرقانونی در این میان رخ دهد، شرکت‌ها منکر آن می‌شوند.

استراتژی دوم التزام اجتماعی است.

در این حالت شرکت‌ها فقط مسئولیت اجتماعی را انجام می‌دهند که قانون از آنها خواسته است. اینجا شرکت‌ها همچنان به سود اجتماعی فکر می‌کنند.

استراتژی سوم اجابت قانون است.

در این حالت شرکت‌ها اگرچه به اهمیت مسئولیت اجتماعی واقف هستند اما باز هم پایین‌تر حد مسئولیت اجتماعی را انتخاب می‌کنند.

استراتژی چهارم پاسخگویی بیش از خواسته قانون است.

در این حالت زمانی که یک شرکت یا استارتآپ فعالانه داوطلبان را به کار خیر دعوت می‌کند یا از توان خود برای کمک به آسیب دیدگان حوادث طبیعی استفاده می‌کند، وارد این استراتژی شده است.

استراتژی پنجم پاسخگویی اجتماعی است.

در این حالت شرکت‌ها هم دستورالعمل دقیق مسئولیت اجتماعی رعایت می‌شود و تعهدات قانونی و اخلاقی در نظر گرفته می‌شود.

استراتژی ششم مساعدت اجتماعی است.

در این حالت استارتآپ‌ها و سایر سازما‌ن‌ها خود را عضوی از خانواده بزرگ جامعه می‌دانند. به همین سبب تلاش می‌کنند از هر فرصتی برای اجرای مسئولیت اجتماعی استفاده کنند.

جمع‌بندی

در این مقاله اختصاصی از مجله آگاپه ضمن نگاهی دوباره به اهمیت مسئولیت اجتماعی در شرکت ها ، دستورالعمل های مسئولیت اجتماعی و استراتژی های آن را بررسی کردیم.

شرکت ها با توجه به این دستورالعمل ها توانسته‌اند هر کدام به سهم خود در رشد جامعه و حفاظت از محیط زیست موثر باشند.

از جمله شرکت‌های بزرگ جهانی که سند مسئولیت اجتماعی خود را با دقت اجرا کرده‌اند می‌توان به مایکروسافت، لگو و والت دیزنی اشاره کرد.

نکته مشابهی که در اجرای مسئولیت اجتماعی همه این شرکت ها به چشم می‌خورد برنامه ریزی دقیق است.

در واقع شرکت های موفق در این عرصه با ارزیابی وضعیت فعلی سازمان، شناخت انتظارات، بررسی منابع و تحلیل گزارش پیشرفت با قدرت وارد این عرصه می‌شوند.

پاسخ به پرسش‌های شما درباره مسئولیت اجتماعی