چرا اجرای مسئولیت اجتماعی برای شرکت‌ها سودمند است؟

پژوهش‌های بسیاری نشان می‌دهند توجه به مفهوم مسئولیت اجتماعی در شرکت‌ها نه تنها سودمند است بلکه مستقیما میزان موفقیت شرکت‌ها را افزایش می‌دهد.

اگرچه تعریف یکپارچه‌ای برای مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها وجود ندارد اما در کل مسئولیت اجتماعی فعالیت‌ها و پروژه‌های سازمانی یک شرکت در ارتباط با تعهدات اجتماعی است.

از چند دهه پیش مدیران شرکت‌ها به این نکته توجه بیشتری کردند که مسئولیت اجتماعی چیست.

در حال حاضر هر کدام از کسب و کارها و شرکت‌های مختلف چارچوبی را برای اجرای مسئولیت اجتماعی طراحی کرده‌اند.

نتایج پژوهش‌های مدیریتی نشان می‌دهد توجه به مسئولیت اجتماعی، مزایای بسیاری برای شرکت‌ها دارد، درست برعکس چیزی که بعضی از مدیران فکر می‌کنند.

در این مقاله اختصاصی از مجله آگاپه مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در کنار مزایای پرداختن به این موضوع در شرکت‌ها را بررسی می‌کنیم.

شرکت‌ها دائما با چالش‌هایی مثل کاهش رضایت مشتریان، خروج نیروهای کارآمد و کاهش اعتبار برند روبه‌رو هستند.

با اینکه سالانه میلیون‌ها دلار برای راضی نگه‌داشتن مشتریان، حفظ کارمندان و تقویت برند هزینه می‌شود، اما باز هم نمی‌توان این روندها را معکوس کرد.

این در حالی است که پژوهش‌ها نشان می‌دهد بین اجرای مسئولیت اجتماعی و مقابله با این آسیب‌ها ارتباط مثبت اما کمرنگی وجود دارد.

در اجرای موفقیت‌آمیز مسئولیت اجتماعی سازمانی، ابتدا باید بدانیم که چه اقداماتی در دایره مسئولیت اجتماعی جای می‌گیرند.

انواع مسئولیت اجتماعی چیست؟

یکی از تقسیم‌بندی‌های رایج در دهه ۷۰ میلادی ارائه شده است. کارول معتقد است چهار گروه از فعالیت‌ها را می‌توانیم در قالب مسئولیت اجتماعی قرار دهیم.

فعالیت‌های اقتصادی که شرکت‌ها با هدف تولید درآمد، اشتغال‌زایی و تولید محصولات مورد علاقه مشتریان انجام می‌دهند.

فعالیت‌های حقوقی که شرکت‌ها با هدف قانونمندی و تبعیت از قوانین ملی و بین‌المللی انجام می‌دهند.

فعالیت‌های اخلاقی که شرکت‌ها با هدف عدم تولید محصولات زیان‌آور و توجه به اصول اخلاقی مردم انجام می‌دهند.

فعالیت‌های حمایتی که شرکت‌ها با هدف اهدای منابع مادی و غیر مادی به سازما‌ن‌های اجتماعی، فرهنگی، تأمین حقوق کارمندان و امکان آموزش حین خدمت انجام می‌دهند.

بدیهی است که در این دسته‌بندی به دغدغه‌های جدیدی که بعد از دهه ۷۰ میلادی مورد توجه قرار گرفته‌اند توجه نشده است.

مثلا محیط‌زیست در برنامه‌های مسئولیت اجتماعی شرکت‌های دهه ۷۰ جایی نداشته است.

به همین دلیل در سال‌های اخیر دسته‌بندی جدیدی برای مفهوم مسئولیت اجتماعی مطرح شده است.

در این دسته بندی جدید شاخص‌های فناورانه نیز مورد توجه قرار گرفته‌اند. سه بخش اصلی این دسته‌بندی جدید «اصلاح و بهبود رویکردهای داخلی کسب و کارها»، «حمایت معنوی از اهداف بشر دوستانه» و «کاهش قیمت نهایی محصول یا خدمات ارائه شده» است.

شرکت «کوکاکولا» نمونه مناسب اصلاح و بهبود رویکردهای داخلی کسب و کارها است. مدیران این شرکت با حذف کامیون‌های قدیمی از چرخه ناوگان حمل و نقل محصولات این شرکت تلاش کرده‌اند مسئولیت اجتماعی شرکت خود در راستای حفظ محیط‌زیست را اجرا کنند.

حمایت معنوی از اهداف بشر دوستانه هم زمانی اتفاق می‌افتد که مدیر گوگل با سخنرانی علیه ترامپ، زمانی که او سفر مسلمانان به آمریکا را ممنوع کرده بود تلاش کرد مسئولیت اجتماعی گوگل را در قبال کاربران مسلمانش اجرا کند.

در نهایت کاهش قیمت نهایی محصول یا خدمات را می‌توانیم در اجرای مسئولیت اجتماعی شرکت فایزر ببینیم. فایزر در دوران شیوع ویروس کرونا، واکسن را با قیمتی ارزان‌تر به کشورهای با درآمد کمتر فروخته است.

اجرای مسئولیت اجتماعی برای شرکت‌ها چه مزایایی دارد؟

پرداختن به مفهوم مسئولیت اجتماعی در شرکت‌ها مزایای زیادی را به همراه دارد. در این مقاله از مجله آگاپه به سه مورد از فواید اجرای مسئولیت اجتماعی سازمانی اشاره می‌کنیم.

حفظ رضایت مشتریان امروزه به یکی از اهداف اصلی هر کسب و کاری تبدیل شده است. حتی اگر دقت کنید، خیلی از فروشگاه‌های اینستاگرامی بخشی را به رضایت مشتریان اختصاص داده‌اند و استوری‌های مشتریان رضایتمند را در آنجا منتشر می‌کنند.

مدیران شرکت‌ها سعی می‌کنند با توجه بیشتر به فرایندهای داخلی رضایت مشتریان را افزایش دهند. این فرایندها افزایش کیفیت کالاها تا ارسال سریع‌تر آنها را شامل می‌شود.

مهندسان ولوو با پیروی از همین استراتژی در اواسط دهه ۹۰ میلادی مسئولیت اجتماعی شرکت ولوو را پیرامون افزایش رضایت مشتریان طراحی کردند.

کاری که در ولوو انجام شد افزایش کیفیت خودروهای تولیدی بود. این روند اگرچه در ابتدا هزینه‌های جدیدی را به شرکت تحمیل کرد اما بعدتر باعث شد تا آمار رضایت مشتریان شرکت دائما سیر صعودی داشته باشد و مشتریان بیشتر ماشین‌های ولوو را ترجیح بدهند.

پس می‌توانیم بگوییم یکی از مزایای اصلی توجه به مفهوم مسئولیت اجتماعی، افزایش رضایت مشتریان است.

تقویت و خوشنامی برند از دیگر اهداف شرکت‌ها است. خوشنامی زمانی اتفاق می‌افتد که یک شرکت در نگاه مشتریان بسیار بزرگ و قابل احترام است.

به عبارت دیگر خوشنامی مفهومی است که از ترکیب چگونگی اجرای مأموریت شرکت، مطابقت با انتظارات ذینفعان و عدم خروج از مسیر استراتژی‌های کلان ایجاد می‌شود.

مدیران مایکروسافت با انجام اقداماتی در حوزه مسئولیت اجتماعی برند این سازمان را تقویت و خوشنامی آن را افزایش دادند.

مثلا حمایت فعال مایکروسافت از سازما‌ن‌های مردم نهاد و موسسه‌های آموزشی باعث خوشنامی بیشتر آنها شده است.

همچنین مایکروسافت برنامه‌ای برای کار داوطلبانه در این سازمان بزرگ ایجاد کرده است که کارمندان مایکروسافت می‌توانند ساعت‌هایی از روز را در راستای اقدامات بشر دوستانه کار کنند.

حفظ کارمندان هم یکی از دغدغه‌های تمام شرکت‌ها و کسب و کارهاست. اجرای پروژه‌های مسئولیت اجتماعی می‌تواند نرخ خروج کارمندان از شرکت‌ها را کاهش دهد.

کارمندان بر اساس قضاوتی که در طول دوران کاری آنها در یک شرکت شکل می‌گیرد تصمیم می‌گیرند که آنجا بمانند یا شرکت جدیدی پیدا کنند. عامل موثر در این قضاوت انصاف است.

کارمندان در شرکت‌هایی که از جنبه‌های مختلف منصف باشند با تمایل بیشتری می‌مانند.

توجه به مفهوم مسئولیت اجتماعی از طرف مدیران شرکت‌ها، منصف بودن شرکت‌ها را افزایش می‌دهد.

نتایج یک پایان‌نامه نشان داده سه بیمارستان خصوصی در چین با طراحی برنامه‌های مسئولیت اجتماعی توانسته‌اند میزان حضور کارمندان و وفاداری آنها به سازمان را افزایش دهند.

جمع‌بندی

مسئولیت اجتماعی به معنای انجام کاری برای جامعه است. توجه شرکت‌های بزرگ و کوچگ به مرور زمان به مفهوم مسئولیت اجتماعی بیشتر شده است.

در این مقاله اختصاصی ضمن بررسی مسئولیت اجتماعی در شرکت‌ها این نکته مشخص شده که اجرای مسئولیت اجتماعی نه تنها یک بار اضافه بلکه حل کننده چالش‌های شرکت‌ها نیز است.

چالش‌هایی مثل افزایش نرخ خروج کارمندان از سازمان‌ها، کاهش خوشنامی برند و کاهش رضایت مشتریان.

در حال حاضر اغلب کسب و کارها و سازمان‌های بزرگ جهان برای انجام اقدامات بشر دوستانه و خیرخواهانه از پیمانکاران و یا شرکت‌های واسطه استفاده می‌کنند.

پلتفرم آگاپه که با هدف تسهیل و ترویج نیکوکاری طراحی شده، آمادگی دارد تا با طراحی کمپین‌های مخصوص کسب و کارها، تمامی امور و فرایندهای مرتبط با اجرای مسئولیت اجتماعی آنها را از نقطه طراحی تا ارائه گزارش به عهده بگیرد.

پرسش‌های شما درباره اجرای مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها